Pod wpływem długotrwałej przemocy u dziecka zachodzą liczne zmiany w układzie limbicznym, a dokładnie w hipokampie, jądrach migdałowatych. Skutkiem tego, w późniejszych latach, organizm jest bardziej uwrażliwiony na stres, przez co dziecko poważniej odczuwa jego skutki.Oprócz skutków neurobiologicznych, skutki psychiczne są również bardzo dotkliwe. U osób, które doświadczyły przemocy w dzieciństwie nierzadko występują spowodowane traumą zaburzenia osobowości, a także są oni częściej pacjentami szpitali psychiatrycznych w porównaniu do osób, które nigdy przemocy nie doznały.
Niektórzy nie zdają sobie sprawy, że nie istnieje coś takiego jak „edukacyjna rola klapsa”. Każde zachowanie rodzica, lub opiekuna, które powoduję urazy lub ból, np. wcześnie wymieniony klaps, poparzenia itp.
Wśród przemocy fizycznej wyróżnia się przemoc bierną oraz przemoc czynną. Przemocą bierną nazywamy rodzaj przemocy, gdy są wymuszenia w których używa się przemocy fizycznej, np. poprzez przywiązywanie kija od szczotki do pleców garbiącego się dziecka, lub ograniczanie dziecku wykonania potrzeb fizjologicznych jak sen, jedzenie czy wypróżnianie się.
Przemoc fizyczna czynna to wspomniane wyżej klapsy, policzkowanie czy bicia za pomocą kabla, kija, pasa i innych przedmiotów
Często osoby stosujące przemocnie zdają sobie sprawy, że przemoc fizyczna nie zostawia tylko śladów na ciele, ale również na psychice dziecka. Stosowanie kar fizycznych nie pokaże dziecku, że zrobiło źle. Jeśli już więcej ono tego nie zrobi, to nie z dlatego, że zrozumiało swój błąd. Zaprzestanie tego, aby uniknąć kary. Jeśli zaś rodzic nie ma szans dowiedzieć się o jego występku, może nadal kontynuować takie zachowanie.
Przyczyn przemocy jest wiele. Najczęściej, rodzic nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że krzywdzi swoje dziecko. Może to wynikać min z:
· Traumy wyniesionej z dzieciństwa i okresu dorastania, które nie zostały przepracowane
· Odtwarzanie zakodowanych w dzieciństwie wzorców – często rodzice uważają, że takie postępowanie ze strony rodziców pomogło im wyrosnąć na dobrych ludzi, więc powtarzają ten same wzorzec wobec swojego potomstwa
· Brak odpowiedniej wiedzy nt. wychowania dziecka
· Brak świadomości, co do psychicznych skutków przemocy
· Konflikty w rodzinie powodujące frustrację, która wyładowywana jest na dziecku
· Wpojone społecznie zachowania – w niektórych środowiskach pokutuje przeświadczenie, że dzieci trzeba chować twardą rękę, a one same nie mają nic do powiedzenia („dzieci i ryby głosu nie mają”)
· Depresja poporodowa
· Choroby psychiczne
Traumatyczne przeżycia związane z przemocą w dzieciństwie mają negatywny skutek na rozwój dziecka, a co za tym idzie również na jego dorosłe życie. Im młodsze jest dziecko, tym są bardziej długotrwałe i dotkliwe niż u dzieci starszych.
Pod wpływem długotrwałej przemocy u dziecka zachodzą liczne zmiany w układzie limbicznym, a dokładnie w hipokampie, jądrach migdałowatych. Skutkiem tego, w późniejszych latach, organizm jest bardziej uwrażliwiony na stres, przez co dziecko poważniej odczuwa jego skutki.
Oprócz skutków neurobiologicznych, skutki psychiczne są również bardzo dotkliwe. U osób, które doświadczyły przemocy w dzieciństwie nierzadko występują spowodowane traumą zaburzenia osobowości, a także są oni częściej pacjentami szpitali psychiatrycznych w porównaniu do osób, które nigdy przemocy nie doznały.
Dzieci, które doświadczyły takiej traumy postrzegają siebie oraz swoje otoczenie inaczej niż większość ich rówieśników. Ofiary przemocy mają często problemy emocjonalne, nierzadko związane z agresją. Częściej niż inni sięgają one po używki, odczuwając lęk, złość i szukając w nich komfortu i zapomnienia. Często zaczynają się również samookaleczać, gdyż ból kontrolowany przez nich daje im poczucie sprawczości, kontroli nad ich ciałem.
Nawet, jeśli ktoś zauważy u dziecka ślady przemocy, często będzie ono zaprzeczać jej występowaniu. Może powiedzieć np. że upadło, zderzyło się z drzwiami. Choć chroni ono w ten sposób swojego kata, jest to często spowodowane przywiązaniem lękowym.
W dorosłym życiu, taka osoba często żyje w stanie ciągłego zagrożenia. Jest nieufna wobec innych, ma problem z nawiązywaniem prawidłowych relacji. Często też sama powtarza schemat w którym się wychowała sama stając się katem.
To, jak przemoc fizyczna wpływa na psychikę, jest bardzo dobrze pokazane w filmie „Pręgi” z Michałem Żebrowskim w roli głównej. Jego bohater z powodu traumy spowodowanej w dzieciństwie jest samotny, unika znaczących kontaktów z ludźmi. Jest to pozycja obowiązkowa dla tych, którzy chcą zobaczyć na własne oczy jak przemoc rujnuje życie ofierze.
Niestety, przemoc wobec dziecka często ciężko jest rozpoznać. Dzieci bardzo rzadko mówią o tym dosłownie np. mama/tata mnie bije lub to przez tatę mam siniaka. Są jednak pewne sygnały, które powinny nas zaniepokoić.
Przemoc fizyczna często zostawia po sobie ślady. Siniaki, złamania, zwichnięcia lub oparzenia o trudnym do wyjaśnienia pochodzeniu i umiejscowieniu. Często jednak, przemocy fizycznej nie widać na pierwszy rzut oka. Nawet wtedy, jednak, wciąż można ją zaobserwować poprzez zachowanie ofiary. Jeśli dziecko boi się rodziców, nie chce wracać do domu, lub często z niego ucieka powinien to być sygnał alarmowy, informujący nas, że coś jest nie tak i dziecku może dziać się krzywda.
Ofiarę można też rozpoznać po jej zachowaniu w stosunku do obcych. Niechęć do kontaktu fizycznego z osobami dorosłymi, wzdryganie się na ich dotyk, choćby to było tylko muśnięcie. Jak wspomniano wyżej, jego wyjaśnienia dotyczące obrażeń często są sprzeczne lub wręcz nieprawdopodobne. Warto też zaobserwować sposób w jaki rodzice odnoszą się do swojego potomstwa lub opiekunowie do podopiecznego. Mogą oni używać o nim słów takich jak: leniwy, idiota itp.
Jeśli podejrzewasz, że bezpieczeństwo dziecka może być zagrożone nie przechodź obojętnie, reaguj! Najlepiej zrobisz dzwoniąc pod numer 112 lub 997. Dzwoniąc tam, możesz zawiadomienie o podejrzeniu o popełnieniu przestępstwa wobec dziecka. W takich sytuacjach, policja ma obowiązek reagować. Ich działania będą zależeć od sytuacji zastanej na miejscu. Mogą oni podjąć decyzję o założeniu tzw. Niebieskiej karty lub nawet zabezpieczeniu dziecka.
Pamiętaj, jeśli podejrzewasz przemoc, nie zastanawiaj się. Poproś o pomoc, możesz tym uratować dziecku życie.
Treść została przygotowana w ramach projektu „Potrafisz i MOŻESZ się realizować”, współfinansowanego ze środków z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego.
Moim głównym zadaniem jest tworzenie treści dla Fundacji oraz naszych klientów. Pilnuję też, aby nasza siedziba, jak i strona internetowa były dostępne dla osób z niepełnosprawnościami.
Pisanie od zawsze było moją pasją. W wolnych chwilach tworzę bajki dla dzieci, które potem testuję na dzieciach znajomych. Jestem osobą, która jest mocno osadzona w popkulturze. Mimo braku wzroku, oglądam dużo filmów i seriali. Staram się być na bieżąco z interesującymi mnie kinowymi nowościami, jak i tymi z serwisów streamingowych. Masowo pochłaniam też audiobooki, głównie fantasy.
Jestem osobą kreatywną, pełną nowych pomysłów. Mam ich więcej niż jestem w stanie zrealizować. Z Dlatego też praca copywritera sprawia mi wielką przyjemność i jestem szczęśliwa mogąc ją wykonywać.