Alkoholizm, czyli problem z nadużywaniem alkoholu, może dotknąć każdego. Niezależnie od płci, wykształcenia czy wieku, nałóg może rozwinąć się w każdej chwili. Gdy jedno lub oboje rodziców nałogowo spożywa alkohol, cierpi cała rodzina, a w szczególności dzieci. Problemy związane z sytuacją domową nie mijają jednak, gdy dziecko dorośnie i się usamodzielni. Problemy związane z niestabilnym dzieciństwem mogą się ciągnąc za osobą wychodzącą z domu alkoholika jeszcze wiele lat. Często takie osoby cierpią na syndrom DDA, czyli są Dorosłym Dzieckiem Alkoholika.

Życie w rodzinie dysfunkcyjnej nigdy nie jest łatwe i aby móc sobie z tym poradzić dzieci wyrabiają w sobie szereg cech oraz mechanizmów obronnych. Mają one jeden cel – pomóc w przetrwaniu. Dzięki tym cechom są w stanie dostosować się do warunków panujących w rodzinie. Często towarzyszyć mogą im poczucie wstydu, a także strach powodujący stres i napięcie. Takie zachowania są im przydatne, gdy są zmuszone funkcjonować w nieprawidłowym układzie rodzinnym, jednak w prawdziwym życiu zaczynają im sprawiać kłopoty.

Syndrom DDA, czyli Dorosłego Dziecka Alkoholika to właśnie te utrwalone w czasie dzieciństwa zachowania i towarzyszące im emocje. Taki człowiek, zajęty myślami o przetrwaniu, może mieć poczucie, że tak naprawdę nigdy nie miał szansy być dzieckiem. Osoby wychowane w domu z problemem alkoholowym dorastały w poczuciu braku bezpieczeństwa, co znacznie utrudniło im prawidłowy rozwój-psychospołeczny. Gdy dziecko dorasta potrzebuje dookoła siebie bezpiecznej przestrzeni, aby móc wyrazić siebie. W wieku nastoletnim uczy się ono na błędach swoich i rodziców. Potrzebuje wsparcia, aby ktoś go pocieszył, gdy popełni błąd i pomógł nakierować na właściwą ścieżkę. Dzieci alkoholików, nie ważne, czy piło jedno czy oboje rodziców, takiego poczucia nie miały.

Rodzina alkoholowa niemal zawsze próbuje zamaskować swój problem, tak aby był on niewidoczny z zewnątrz. Występuje w nich reguła zwana Trzy Razy nie, czyli:

· Ne ufaj
· Nie mów
· Nie czuj

W ten sposób wywołują w potomstwie poczucie lęku i wstydu, a także uczą, że znikąd nie ma pomocy. Robią wszystko, aby ukryć problem przed postronnymi, ale móc dalej pić.

To wszystko wpływa na to, że również i dziecko zaczyna tworzyć własne reguły, dzięki którym sobie radzi. Podstawową regułą jest nie mówienie otwarcie o tym, co dzieje się w rodzinie. Boją się, że jeśli się przyznają to zostaną odtrąceni przez rówieśników, a dorośli mu nie uwierzą.

W swojej książce pt. Toksyczni Rodzice” Susan Forward pisze: ” Rodzic, którego zachowania nie można przewidzieć, jawi się dziecku jako przerażający bóg.”  Dlatego właśnie dziecko czuje, że musi słuchać rodzica, mimo iż ten je krzywdzi.

Znacznym problemem w rodzinie alkoholika jest samotność i odrzucenie. Często Dorosłe Dziecko Alkoholika chce być kochane, jednak ma obawia się odrzucenia. Z powodu braków w edukacji emocjonalnej, DDA nie zawsze umie zrozumieć swoje uczucia, nie rozumie, co to znaczy kogoś kochać. Obawia się, że jeśli okaże swoje prawdziwe emocje, zostanie źle zrozumiane i, w konsekwencji, odrzucone. To sprawia, że mają trudności z nawiązywaniem prawidłowych relacji z innymi, gdyż są postrzegani przez obcych jako nieprzystępni.

Znaczna część osób z DDA przejawia podobne do siebie cechy. Towarzyszy im poczucie winy, które nie ustaje wraz z wyprowadzką z domu. Wręcz przeciwnie, często się wzmacnia, gdyż taka osoba wyrzuca sobie, że zostawia chorego rodzica.

Zaburzenie to wpływa negatywnie na ich rozwój psychospołeczny i często powoduje, że sami stają się osobami uzależnionymi. Do wspólnych objawów DDA zalicza się:

· Strach przed utratą kontroli
· Strach przed własnymi emocjami i ich okazywaniem
· Strach przed odrzuceniem
· Strach przed konfliktami
· Nadmierne poczucie odpowiedzialności
· Poczucie winy powodu samoobrony
· Problemy z osiągnieciem stanu odprężenia i odczuwaniu przyjemności
· Niskie poczucie własnej wartości
· Łatwość zaprzeczania faktom
· Trudności w nawiązywaniu i utrzymaniu relacji partnerskich
· Postrzeganie otaczającego świata z pozycji ofiary
· Problem z odróżnieniem miłości od litości
· Skłonność do pesymizmu
· Występująca bierna agresja
· Łatwe przystosowywanie się do trudnych sytuacji

Nie u każdego dziecka pochodzącego z rodziny dysfunkcyjnej wytworzą się te same mechanizmy. Dużo zależy od tego, jakie zachowanie przejawiane było w domu oraz jak silna była psychika dziecka. Niewątpliwie jednak, DDA jest poważnym zaburzeniem. Dlatego warto wybrać się na terapię, aby oduczyć się zachowań zdobytych w traumatycznych okolicznościach.