Placówki opiekuńczo wychowawcze zwane są też potocznie domami dziecka. Podopieczny w placówce może do niej zostać do ukończenia 18 lat, bądź dłużej w przypadku kontynuowania nauki. Wtedy okres ten przedłuża się do 25 roku życia. Stare jednostki opiekuńczo-wychowawcze były znacznie większe. Przebywało w nich nawet 30 dzieci. Na dzień dzisiejszy, trwa ich przekształcanie w na mniejsze placówki, w których przebywać będzie maks. 14 dzieci. Placówki-opiekuńczo wychowawcze są prowadzone przez powiat, lub podmiot wyznaczony do tego celu przez niego.
Jednym podstawowych z praw dziecka jest to dotyczące jego wychowywania się w rodzinie. Jednak, w różnych przypadkach, takich jak np. śmierć rodzica, rażące zaniedbania wobec dziecka, państwo ma obowiązek zapewnić małoletniemu opiekę. Prawo to jest silnie podkreślane zarówno w konstytucji, jak i ustawach szczególnych czy prawie międzynarodowym. W przypadku, gdy rodzina nie jest w stanie wypełnić podstawowych potrzeb dziecka, bądź w domu występuje przemoc, sąd może zdecydować o tymczasowym lub stałym odebraniu rodzicom potomstwa.
Zazwyczaj sądy starają się umieścić dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej. Niestety, nie zawsze jest to możliwe. Wtedy następuje umieszczenie małoletniego w instytucjach państwowych, zawsze w tym samym regionie, z którego pochodzi. Niestety, z powodu zbyt małej ilości rodzin zastępczych, dziecko często trafia do placówki opiekuńczo-wychowawczej. Jest to placówka, która zapewnia całodobową opiekę i wychowane dziecka, którego rodzice są tymczasowo lub stale pozbawieni opieki rodzicielskiej. Jej zadaniem jest zaspokojenie potrzeb podopiecznego, w szczególności tych bytowych i emocjonalnych.
Wyróżniamy następujące typy placówek opiekuńczo wychowawczych:
· Placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego. Zadaniem tej instytucji jest zapewnienie dziecku wychowania, całodobowej opieki oraz zaspokojenie niezbędnych potrzeb. Placówka ta podejmuje potrzebne działania w celu powrotu do rodziny biologicznej, przysposobienia bądź umieszczenia w pieczy zastępczej. W tego typu placówce przebywać mogą jedynie dzieci powyżej 7 roku życia. Jedyny wyjątek stanowi sytuacja, gdy w placówce znajduje się jedno lub oboje rodziców małoletniego, przemawia za tym stan zdrowia lub gdy w danej placówce znajduje się jego rodzeństwo.
· Placówki typu interwencyjnego przyjmują dzieci, gdy sytuacja wymaga natychmiastowego zapewnienia opieki i wychowania. Zadaniem tego typu placówki jest opieka nad dzieckiem w czasie, gdy trwa sytuacja kryzysowa. Mają obowiązek zapewnić podopiecznemu dostęp do kształcenia zależny od jego wieku i możliwości rozwojowych. Opieka i wychowanie trwać ma do czasu przysposobienia dziecka, przekazania do pieczy zastępczej bądź powrotu do rodziny biologicznej. Tak jak w placówce socjalizacyjnej, umieszcza się tu dzieci powyżej 7 roku życia, niezależnie jednak od ich pochodzenia. Pobyt w takiej placówce nie może trwać dłużej niż 3 miesiące. W przypadkach szczególnych, pobyt ten może zostać wydłużony do czasu zakończenia postępowań sądowych.
Do takiej placówki dziecko przyjmowane jest:
a) W wyniku postanowienia sądu
b) Gdy zostanie doprowadzone przez policję lub straż graniczną
c) Na wniosek rodzica lub osoby trzeciej w przypadku przemocy w rodzinie
Ich zadaniem jest zapewnienie kompleksowej terapii, zajęć korekcyjnych i wyrównawczych oraz wiele innych zajęć, w zależności od indywidualnego zapotrzebowania podopiecznego placówki.
· Placówki typu rodzinnego wychowują osoby małoletnie w różnym wieku, w tym również i te w wieku dorastające oraz usamodzielniające się. Umożliwia ona wychowanie Pozwalają na wychowywanie się razem licznemu rodzeństwu, współpracując przy tym z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, jak i asystentem rodziny. tym samym czasie umieszczone może być w niej maksymalnie osiem dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletniość w trakcie pobytu w pieczy zastępczej.
Placówki opiekuńczo wychowawcze zwane są też potocznie domami dziecka. Podopieczny w placówce może do niej zostać do ukończenia 18 lat, bądź dłużej w przypadku kontynuowania nauki. Wtedy okres ten przedłuża się do 25 roku życia. Stare jednostki opiekuńczo-wychowawcze były znacznie większe. Przebywało w nich nawet 30 dzieci. Na dzień dzisiejszy, trwa ich przekształcanie w na mniejsze placówki, w których przebywać będzie maks. 14 dzieci. Placówki-opiekuńczo wychowawcze są prowadzone przez powiat, lub podmiot wyznaczony do tego celu przez niego.
Ma dzień dzisiejszy, dąży się do doprowadzenia do stanu, gdy jak najwięcej dzieci będzie mogło przebywać w rodzinach zastępczych. Takie warunki, bowiem, są lepsze aby zapewnić dziecku prawidłowy rozwój. W rodzinach zastępczych jest mniej dzieci, przez co większa uwaga jest poświęcana żyjącym w niej podopiecznym. Łatwiej jest więc wypełnić ich potrzeby i zauważyć problemy. Placówki opiekuńczo-wychowawcze są ciągle w trakcie adaptowania się do zmian, jednak nie jest to rzecz łatwa ze względu na konieczność znalezienia nowego lokum dla części dzieci oraz problemów budżetowych. Duża ilość dzieci w jednej placówce może się na nich odbyć negatywnie, a konflikty są trudniej zauważalne. Dlatego tak ważne jest, aby więcej ludzi decydowało się na bycie rodzicem zastępczym, nie słuchając przy tym szkodliwych mitów na ten temat.


Treść została przygotowana w ramach projektu „Potrafisz i MOŻESZ się realizować”, współfinansowanego ze środków z budżetu Województwa Zachodniopomorskiego.